مقاله درمورد آداب پذیرایی از مهمان
مهمان و تكريم او در مباني اخلاقي و آداب معاشرت اسلامي از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است و اين ويژگي را مي‌توان در دستورات ديني و سيره معصومين(ع) به وضوح مشاهده كرد.
بخشي از مفاهيم آيات ۲۴ تا ۲۷ سوره «ذاريات» به اصل مهمان نوازي، اين امر مهم در اخلاق اجتماعي اشاره دارد كه در ادامه متن، ترجمه و اين بخش از مفاهيم اين آيات مي‌آيد:
متن آيات
هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ ضَيْفِ إِبْرَاهِيمَ الْمُكْرَمِينَ(۲۴) إِذْ دَخَلُوا عَلَيْهِ فَقَالُوا سَلَامًا ۖ قَالَ سَلَامٌ قَوْمٌ مُنْكَرُونَ(۲۵) فَرَاغَ إِلَىٰ أَهْلِهِ فَجَاءَ بِعِجْلٍ سَمِينٍ(۲۶) فَقَرَّبَهُ إِلَيْهِمْ قَالَ أَلَا تَأْكُلُونَ(۲۷)
ترجمه آيات
“آيا داستان ميهمانان گرامي ابراهيم به تو رسيده است؟ آنگاه كه بر او وارد شدند و سلام گفتند.(ابراهيم در پاسخ) گفت: سلام، شما را نمي‌شناسم. پس پنهاني به سراغ خانواده خود رفت و گوساله فربه(و بريان شده‌اي) را آورد. پس غذا را نزديك مهمانان گذارد، (ولي با تعجب ديد دست به سوي غذا نمي‌بردند،)گفت: چرا نمي‌خوريد؟”
بخشي از مفاهيم آيات
از اين آيات و آيات پس از آن، برخي آداب مهماني به دست مي‌آيد كه به آن اشاره مي‌كنيم:
۱ـ مهمان، محترم است. (ضيف … المكرمين)
۲ـ مهمان، وقتي وارد شد، سلام كند. (قالوا سلاما)
۳ـ جواب سلام او لازم است. (قال سلام)
۴ـ صاحب خانه دور از چشم مهمان به سراغ تهيه غذا برود. (فراغ)
۵ـ غذا را در خانه تهيه كنيم. (الي اهله)
۶ـ پذيرايي سريع باشد. (فجاء) (حرف «فاء» نشانه‌ي سرعت و زماني كوتاه است)
۷ـ بهترين غذاها فراهم شود. (بعجل سمين)
۸ـ مهمان را نزد سفره نبريم، بلكه سفره را نزد مهمان بيندازيم. (فقربه اليهم)
۹ـ از مهمان نپرسيم كه غذا خورده‌اي يا نه. (فراغ الي اهله فجاء) (حضرت ابراهيم بدون پرسش از مهمان، به سراغ خانواده و تهيه غذا رفت)
۱۰ـ شخصا از مهمان پذيرايي كنيم.(فجاء) (خود حضرت ابراهيم(ع) غذا آوردند)
۱۱ـ غذا در دسترس مهمان باشد. (فقربه اليهم)
۱۲ـ مهمان غذا را بپذيرد و ميل كند كه صاحب خانه دغدغه نداشته باشد. (الا تاكلون)
۱۳ـ اول پذيرايي، بعد گفتگو. (فجاء بعجل سمين …) بعد پرسيدند: (قما خطبكم ايهاالرسلون)
۱۴ـ اگر مهمان خبر تلخ و شيريني دارد، اول خبر شيرين و سپس تلخ را عنوان كند. (بشرنا… بشارت فرزند را دادند و سپس نزول عذاب بر مجرمان را گفتند)
منبع
ـ كتاب دقايقي با قرآن، تاليف حجت‌الاسلام والمسلمين محسن قرائتي، ناشر مركز فرهنگي درس‌هايي از قرآن، نوبت چاپ پانزدهم زمستان سال ۱۳۹۰
ـ پايگاه تخصصي ترجمه قرآن كريم www.maarefquran.net