اگرچه علت دقیق بیماری پارکینسون مشخص نیست اما شواهدی وجود دارد مبنی بر این که برخی از عوامل موجب افزایش خطر ابتلا به پارکینسون می‌شوند.
برخی از این عوامل موثر در بروز پارکینسون اجتناب‌ناپذیرند اما برخی دیگر با انتخاب اولیه سبک زندگی و رعایت جوانب احتیاط قابل پیشگیری هستند.
در ادامه برخی از این عوامل خطرزای ابتلا به بیماری پارکینسون به نقل از سایت تخصصی “مدیکال نیوز تودی” آورده شده است.
سن
در بیشتر افراد مبتلا به پارکینسون، علائم و نشانه‌های بیماری در سن ۶۰ سالگی یا بعد از آن بروز می‌کند. با این حال در ۵ تا ۱۰ درصد موارد این علائم زودتر نیز پدیدار می‌شوند. در صورتی که پارکینسون پیش از سن ۵۰ سالگی بروز پیدا کند به آن پاکینسون “زودهنگام” می‌گویند.
جنسیت
احتمال ابتلا به پارکینسون در مردان ۵۰ درصد بیشتر از زنان است. با این حال یک مطالعه نشان داده که احتمال ابتلا به این بیماری در زنان با افزایش سن افزایش می‌یابد. به باور متخصصان این امر می‌تواند به دلایل مختلفی هم‌چون سبک زندگی، ویژگی های ژنتیکی، عوامل هورمونی و تفاوت در ساختار مغز که مربوط به تولید دوپامین می‌شود، باشد.
عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی
فردی که یکی از بستگان نزدیک او مانند پدر و مادر یا خواهر و برادرش به پارکینسون مبتلا بوده باشند در مقایسه با دیگران احتمال بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارد. طبق اعلام بنیاد پارکینسون، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد ابتلا به این بیماری به علت عوامل ژنتیکی و ارثی است.
ترومای مغزی
افرادی که دست‌کم یک بار ضربه‌ای به سرشان خورده است، احتمال بیشتری برای ابتلا به پارکینسون دارند. یک مطالعه نشان داده در میان کهنه‌سربازان حتی یک ضربه مغزی (TBI) خفیف و با در نظر گرفتن عوامل روانی و دیگر عوامل، خطر ابتلا به پارکینسون تا ۵۶ درصد افزایش می‌یابد. به همین دلیل توصیه می‌شود به هنگام استفاده از وسایل نقلیه به ویژه موتورسیکلت حتما از کمربند ایمنی، کلاه ایمنی و دیگر نگهدارنده‌های ایمنی استفاده کنید.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
افرادی که در حرفه‌های خاص کار می‌کنند، ممکن است به دلیل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص، احتمال بالاتری برای ابتلا به پارکینسون داشته باشند.
سموم
بعضی شواهد حاکی از آن است که قرار گرفتن در معرض سموم خاص مانند حشره‌کش‌ها، آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها می‌تواند احتمال ابتلا به پارکینسون را افزایش دهد. برخی مطالعات نشان می‌دهد ابتلا به این بیماری در میان کشاورزانی که در معرض بالای این سموم هستند، بسیار بالا است.
فلزات
محققان یک رابطه احتمالی بین قرار گرفتن طولانی مدت در معرض برخی فلزات خاص و خطر بالقوه ابتلا به پارکینسون را ذکر کرده‌اند. از فلزات خطرناک برای ابتلا به این بیماری می‌توان به جیوه، سرب، منگنز، مس، آهن، آلومینیوم، بیسموت، تالیوم و روی اشاره کرد.
حلال‌ها
تری کلرو اتیلن (TCE) یک حلال است که در بسیاری از صنایع استفاده می‌شود و همچنین در آب‌های زیرزمینی نیز وجود دارد. افرادی که در معرض طولانی مدت این حلال قرار بگیرند، احتمال بیشتری برای ابتلا به پارکینسون در اواخر عمر خود دارند.
بیفنیل پلی‌کلر شده (PCB)
محققان دریافته‌اند که افراد مبتلا به پارکینسون نسبت به افراد سالم مقادیر بالاتری از بیفنیل پلی‌کلر شده در بدنشان یافت می‌شود. این امر می‌تواند نشان دهنده آن باشد که قرار گرفتن در معرض این ترکیب موجب ابتلا به پارکینسون شود.
داروها و مواد مخدر
برخی داروها مانند داروهای ضدروان‌پریشی که برای درمان پارانویا و اسکیزوفرنی شدید مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توانند موجب ابتلا به پارکینسون یا ایجاد علائم شبیه به این بیماری شود. همچنین برخی شواهد نشان می‌دهد که استفاده از نوعی محصول هروئین مصنوعی (MPTP) می‌تواند منجر به ایجاد علائمی شبیه به بیماری پارکینسون شود.
نشانه اولیه پارکینسون
آیا در طول خواب بسیار حرکت می‌کنید یا حس بویایی خود را از دست داده‌اید؟ بینش جدید در مورد بیماری پارکینسون نشان می‌دهد که این موارد ممکن است نشانه‌های تغییرات مغزی و در نتیجه افزایش خطر ابتلا به پارکینسون باشند.
هنگامی که افراد درمورد پارکینسون صحبت می‌کنند، تصویری که اغلب به ذهن مردم می‌رسد، سالمندی است که مشکلات حرکتی و لرزش دارد. اگر چه در موارد پیشرفته‌ی بیماری پارکینسون این تصور درست است. برادیکینزی (یک اصطلاح پزشکی برای حرکت آهسته) و رعشه (لرزش که می‌تواند در پارکینسون بسیار برجسته باشد) از نشانه‌های مهم بیماری پارکینسون است.
اما تحقیقات ۱۵ سال گذشته برخی تغییرات و نشانه‌ها را روشن ساخته است که بسیار پیش‌تر از وقوع بیماری و گاهی زمان بسیاری پیش از ایجاد تغییرات حرکتی که بیشتر افراد مبتلا به پارکینسون به آن‌ها دچار می‌شوند، ایجاد می‌شوند.
در ادامه چهار مورد از مهم‌ترین نشانه‌های هشدارآمیز که خطر ابتلاء به پارکیسنون را در پی دارند، می‌خوانید:
۱) از دست دادن حس بویایی
یکی از تجربیات مشترکی که افراد مبتلا به پارکینسون به یاد می‌آورند، تغییراتی است که سال‌ها پیش از ابتلاء به رعشه یا دیگر مشکلات حرکتی در احساس بویایی خود به آن دچار شده‌اند. اما ممکن است بسیاری از افراد حتی متوجه نباشند که از دست دادن حس بویایی‌شان شرایط بسیار بدی دارد. اما آزمایش‌ها حاکی از آن است که ۹۰ درصد افرادی که به پارکینسون مبتلا هستند، حس بویایی خود را از دست داده بودند.
۲) شب‌های ناآرام
ارتباطی میان اختلال رفتار خوابِ حرکت تند چشم در خواب (REM) و خطر ابتلاء به پارکینسون وجود دارد. اختلال رفتار خوابِ حرکت تند چشم در خواب یا به اختصار (RBD) چیزی بیشتر از تجربه یک شب ناآرام ساده است. افراد مبتلا به این اختلال در خواب رویاهای خود را اجرا کرده و گاهی اوقات در خواب خود به شدت حرکت می‌کنند به طوری که حتی می‌توانند به خود آسیب برسانند اما اغلب هیچ خاطره‌ای از کارهایشان ندارند.
اختلال رفتار خوابِ حرکت تند چشم در خواب نادر است و توسط یک متخصص خواب قابل تشخیص است اما اکثر افرادی که به این اختلال دچار هستند، طی یک دهه به بیماری پارکینسون یا دیگر بیماری‌های مشابه آن مبتلا می‌شوند.
۳) یبوست
مشکلات مربوط به هضم و حرکات روده یک مشکل بزرگ برای افراد مبتلا به پارکینسون است و اکنون مشخص شده که این مشکلات می‌توانند از مدت‌ها پیش از آغاز رعشه‌ها و دیگر مشکلات حرکتی آغاز شوند که فرد را مجبور به مراجعه به متخصص اعصاب می‌کنند.
اگر چه همانند دیگر نشانه‌ها، یبوست نیز می‌تواند علل دیگری داشته باشد اما نکته مشخص آن است که افراد مبتلا به پارکینسون با مشکلاتی مربوط به حرکات روده از جمله یبوست دست و پنجه نرم می‌کنند. در واقع یبوست یکی از نشانه‌های بسیار زود هنگام است که می‌تواند تا ۲۰ سال پیش از ابتلاء به پارکینسون بروز پیدا کند.
۴) اضطراب و افسردگی
احساس اضطراب و افسردگی به میزان بیش از حد طبیعی آن‌ها به دلیل مسائل زندگی، یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که افراد مبتلا به پارکینسون گاهی حتی آن را بیشتر و بدتر از مشکلات حرکتی گزارش می‌دهند.
این مشکل احتمالاً به دلیل تغییرات در تعادل فعالیت شیمیایی در مغز است و این تغییرات تا ۱۰ سال پیش از تشخیص ابتلای فرد به پارکینسون در او رخ می‌دهد. بنا بر گزارش سی‌ان‌ان، مهم است به یاد داشته باشید که دلایل بسیاری برای وقوع هر یک از این نشانه‌ها یا حتی ترکیبی از آن‌ها ممکن است وجود داشته باشد و حتی اگر در حال حاضر تمامی این نشانه‌ها را دارید بدان معنا نیست که لزوماً به پارکینسون مبتلا خواهید شد.
اما شواهد خوبی وجود دارد که این نشانه‌ها در تمامی افراد مبتلا به پارکینسون پدیدار شده است.