انشا درمورد فضیلت های ماه مبارک رمضان
پيامبر اكرم(ص) روز آخر ماه شعبان در فضيلت ماه رمضان خطبه‌اي(خطبه شعبانيه)قرائت كردند.
پيامبر اكرم(ص) روز آخر ماه شعبان در فضيلت ماه رمضان خطبه‌اي(خطبه شعبانيه)قرائت كردند.
از قول شيخ صدوق به سند معتبر از امام رضا(ع) و از قول پدران بزرگوارش، از قول امام علي(ع) نقل شده كه پيامبر اكرم(ص) در فضيلت ماه رمضان خطبه‌اي قرائت كردند، در کتاب مفاتيح الجنان، شيخ عباس قمي نيز از قول شيخ صدوق توضيحي بر اين خطبه نوشته است.
ترجمه متن اين خطبه بسيار زيبا و پرمضمون از رسول نور و رحمت پيامبر اكرم(ص) كه مشعلي روشن براي همه کساني است که قصد دارند با شست و شوي جان و روح خويش در جاري زلال ماه مبارک رمضان، لياقت قرب به درگاه ذات باري تعالي بيابند و در رديف مهمانان حقيقي ضيافت الله قرار گيرند، در ذيل مي‌آيد:
اي مردم! ماه خدا با بركت و رحمت و آمرزش به سوي شما روي كرده است. ماهي كه نزد خدا برترين ماه‌هاست و روزهايش بهترين روزها و شب‌هايش بهترين شب‌ها و ساعت‌هايش بهترين ساعت‌هاست.
ماهي است كه در آن شما را به ميهماني خدا خوانده‌اند و از كساني قرار داده شده‌ايد كه از كرامت خدا بهره مي‌برند. نفس‌هاي شما در آن تسبيح و خوابتان عبادت است و كارهاي شما در آن مورد قبول و دعاهايتان در آن مستجاب است. پس از خدا با نيت‌هاي راستين و دل‌هاي پاك بخواهيد كه در اين ماه توفيق روزه داري براي او، و تلاوت کتابش(قرآن) را به شما بدهد.
بدبخت كسي كه از آمرزش خدا در اين ماه محروم بماند!
با گرسنگي و تشنگي (به واسطه روزه) گرسنگي و تشنگي روز قيامت را به خاطر آوريد. بر فقيران و خانه نشستگان(مساكين) صدقه بدهيد.
بزرگان خود را گرامي بداريد و به کوچکتران خود محبت كنيد و به خويشان خود مهر بورزيد. زبان‌هاي خود را از آنچه نبايد گفت نگاه داريد و چشمان خود را بر حرام بپوشانيد و گوش‌هاي خود را از شنيدن ناشنيدني‌ها حفظ كنيد.
با يتيمان مردم محبت بورزيد تا بعد از شما به يتيمان شما محبت كنند. از گناهان خود به سوي خدا توبه كنيد. هنگام نماز دست‌هايتان را به دعا بلند كنيد؛ زيراكه وقت نماز بهترين وقت‌هاست. در اين اوقات خداوند با رحمت به بندگان خود نظر مي‌كند و هرگاه با او مناجات كنند جوابشان مي‌دهد و هرگاه او را ندا دهند به آنان لبيك مي‌گويد و اگر او را بخوانند (دعايشان را) مستجاب مي‌كند.
پيامبرعظيم الشان اسلام در ادامه اين خطبه مي‌فرمايند:
اي مردم! جان‌هاي شما در گروي كارهاي شماست. پس جان خود را با طلب آمرزش (از بند) رها سازيد. پشت‌هاي شما از بار گناهان گران است؛ پس با طول دادن سجده‌ها آنها را سبک کنيد و بدانيد كه خداوند به عزت و جلال خود قسم ياد كرده است كه نمازگزاران و سجده كنندگان در اين ماه را عذاب نكند و در روز قيامت آنها را از آتش جهنم نترساند.
اي مردم! هر كه در اين ماه مومن روزه داري را افطار دهد ثواب آن برابر آزاد كردن برده و آمرزش گناهان گذشته خواهد بود.
بعضي از اصحاب گفتند كه ما توانائي افطار دادن را نداريم. پيامبر فرمودند: “از آتش جهنم، با افطار دادن ولو با نصفه‌اي از خرما و يا شربتي از آب دور بمانيد همانا اين پاداش كسي است كه بر بيشتر از اين توانائي نداشته باشد.”
اي مردم! هر كه اخلاق خود را در اين ماه خوب كند، در روزي كه قدم‌ها بر صراط مي‌لغزد از آن به راحتي مي‌گذرد و هر كه كار خدمت گزار يا كنيز خود را سبك گرداند خدا در قيامت حساب او را راحت مي‌كند و هر كه در اين ماه شر خود را از مردم باز دارد خداوند در قيامت غضب خود را از او باز مي‌دارد.
هر که در اين ماه يتيمي را گرامي دارد خداوند او را در قيامت گرامي مي‌دارد و هر که با خويشاوندان خود ديدار کند (صله ارحام)، خداوند او را از اتصال به رحمت خود در قيامت منقطع نخواهد کرد. هر که در اين ماه سنتي را به پا دارد خداوند براي او برات دوري از آتش جهنم را مي‌نويسد. هر که در اين ماه نماز واجبي بخواند خداوند براي او ثواب هفتاد نماز(ماههاي ديگر) را مي‌نويسد. هر که در اين ماه بر من صلوات بفرستد، خداوند ترازوي اعمالش را براي روزي که ترازوي اعمال سبک است سنگين مي‌گرداند و کسي که در اين ماه يک آيه از قرآن را بخواند ثواب کسي را دارد که در ماههاي ديگر ختم قرآن کرده باشد.
اي مردم! همانا در اين ماه درهاي بهشت باز است؛ پس از خدا بخواهيد که آنها را بر روي شما نبندد و درهاي جهنم در اين ماه بسته است پس از خدا بخواهيد که آنها را بر روي شما باز نکند. شياطين در اين ماه در زنجيرند پس از خدا بخواهيد که آنها را بر شما مسلط نگرداند.
على عليه السلام مى‌فرمايد: در اين حال از جا برخاسته و عرض کردم، اى پيامبر خدا! برترين اعمال در اين ماه چيست؟ حضرت فرمود: اى اباالحسن! برترين اعمال در اين ماه پرهيز از محرمات است.
همچنین بخوانید: انشا درمورد اذان با مقدمه
فضیلت ماه رمضان چیست؟
روزه مانع نفوذ شیطانهای جنی و انسی شده و وسوسههای آنان را خنثی میکند.
روزه مانع نفوذ شیطانهای جنی و انسی شده و وسوسههای آنان را خنثی میکند.
به گزارش خبرنگار ایسنا، اردبیل، چند روز دیگر ماه مهمانی خدا، ماه بخشندگی و بخشش، ماه توبه و گشایش است باید زنگار از دل برگیریم و خالصلانه به آغوشش برویم.
رمضان در لغت از رمضاء به معنای شدت حرارت گرفته شده و به معنای سوزانیدن می باشد چون در این ماه گناهان انسان بخشیده می شود، به همین دلیل به این ماه مبارک رمضان گفته می‌شود.
پیامبر اکرم(ص) در جایی می فرمایند: ماه رجب ماه خدا و ماه شعبان ماه من و ماه رمضان، ماه امت من است، هر کس همه این ماه را روزه بگیرد بر خدا واجب است که همه گناهانش را ببخشد، بقیه عمرش را تضمین کند و او را از تشنگی و عطش دردناک روز قیامت امان دهد.
پیامبر اکرم(ص) در جایی دیگر می‌فرمایند «انما سمی الرمضان لانه یرمض الذنوب، ماه رمضان به این نام خوانده شده است، زیرا گناهان را می سوزاند.»
رمضان نام یکی از ماههای قمری و تنها ماه قمری است که نامش در قرآن آمده است و یکی از چهار ماهی است که خداوند متعال جنگ را در آن حرام کرده است(مگر جنبه دفاع داشته باشد.)
در این ماه کتابهای آسمانی قرآن کریم، انجیل، تورات، صحف و زبور نازل شده است.
این ماه، در میان مسلمانان از احترام، اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار و ماه سلوک روحی آنان است و مؤمنان با مقدمه سازی و فراهم کردن زمینههای معنوی در ماههای رجب و شعبان هر سال خود را برای ورود به این ماه شریف و پربرکت آماده میکنند و با حلول این ماه با شور و اشتیاق و دادن اطعام و افطاری به نیازمندان، شب زنده داری و عبادت، تلاوت قرآن، دعا، استغفار، دادن صدقه، روزه داری و… روح و جان خود را از سرچشمه فیض الهی سیراب میکنند.
فضائل ماه رمضان
ماه مبارک رمضان به جهت نزول قرآن کریم در آن و ویژگیهای منحصری که دارد در میان ماههای سال قمری برترین است؛ قرآن کریم می فرماید: «ماه رمضان ماهی است که قرآن برای هدایت انسانها در آن نازل شده است.»
پیامبر گرامی(ص) درباره ماه رمضان میفرماید: «ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورد، ماهی که نزد خدا از همه ماه‌ها برتر و روزهایش بر همه روزها و شبهایش بر همه شب‌ها و ساعاتش بر همه ساعات برتر است، ماهی است که شما در آن به مهمانی خدا دعوت شده و مورد لطف او قرار گرفته اید، نفس های شما در آن تسبیح و خوابتان در آن عبادت، عملتان در آن مقبول و دعایتان در آن مستجاب است…. بهترین ساعاتی است که خداوند به بندگانش نظر رحمت میکند… .»
تمام کتب بزرگ آسمانی مانند: قرآن کریم، تورات، انجیل، زبور، صحف در این ماه نازل شده است. حضرت امام صادق(ع) میفرماید: «کل قرآن کریم در ماه رمضان به بیت المعمور نازل شد، سپس در مدت بیست سال بر پیامبر اکرم(ص) و صحف ابراهیم در شب اول ماه رمضان و تورات در روز ششم ماه رمضان، انجیل در روز سیزدهم ماه رمضان و زبور در روز هجدهم ماه رمضان نازل شد.»
در ماه رمضان خداوند متعال توفیق روزه داری را به بندگانش داده است؛ «پس هر که ماه رمضان را درک کرد، باید روزه بگیرد.»
انسان افزون بر جنبه مادی و جسمی، دارای بُعد معنوی و روحی هم هست و هر کدام در رسیدن به کمال مطلوب خود، برنامههای ویژه را نیاز دارند، یکی از برنامهها برای تقویت و رشد بُعد معنوی، تقوا و پرهیزگاری است؛ یعنی اگر انسان بخواهد خودش را از جنبه معنوی رشد و پرورش دهد و به طهارت و کمال مطلوب برسد، باید هوای نفس خود را مهار کند و موانع رشد را یکی پس از دیگری بر دارد و خود را سرگرم لذتها و شهوات جسمی نکند. یکی از اعمالی که در این راستا مؤثر و مفید است روزه داری است، قرآن کریم می فرماید: «… ای افرادی که ایمان آورده اید! روزه بر شما نوشته شد، همان گونه که بر پیشینیان از شما نوشته شده، تا پرهیزگار شوید.
فوائد روزه داری
یکی از فوائد روزه داری تقویت تقوا، پرهیزگاری و اخلاص است، در جایی امام صادق(ع) می فرماید: خداوند متعال فرموده: «روزه از من است و پاداش آن را من میدهم.»
و حضرت فاطمه(س) میفرماید: «خداوند روزه را برای استواری اخلاص، واجب فرمود.»
روزه مانع عذابهای دنیوی و اخروی می شود، امام علی(ع) در این خصوص میفرماید: «روزه روده را باریک میکند گوشت را میریزد و از گرمای سوزان دوزخ دور میگرداند.» پیامبر اکرم(ص) نیز میفرماید: «روزه سپری در برابر آتش است.»
روزه آرامش روان و جسم را به همراه دارد، روزهداری روح و روان و قلب و دل و نیز جسم را آرامش داده و باعث سلامتی روح و تندرستی جسم می‌شود.
پیامبر اکرم(ص) در این مورد میفرماید: «روزه بگیرید تا سالم بمانید.» و در جای دیگرباز میفرماید: «معده خانه تمام دردها و امساک (روزه) بالاترین داروهاست.»
امروزه در علم پزشکی و از نظر بهداشت و تندرستی نیز در جای خود ثابت شده که روزه داری تأثیرهای فراوانی بر آرامش روح و روان و سلامتی جسم و بدن دارد، دفع چربیهای مزاحم، تنظیم فشار، قند خون و… نمونه آن است.
روزه مانع نفوذ شیطان می‌شود
امام علی(ع) به پیامبر اکرم(ص) عرض کرد: یا رسول الله! چه چیزی شیطان را از ما دور میکند؟ پیامبر گرامی(ص) فرمود: روزه چهره او را سیاه میکند و صدقه پشت او را میشکند.»
بنابراین، روزه مانع نفوذ شیطانهای جنی و انسی شده و وسوسههای آنان را خنثی میکند.
مساوات بین غنی و فقیر
انسان روزه دار در هنگام گرسنگی و تشنگی، فقرا و بینوایان را یاد میکند و در نتیجه به کمک آنها میشتابد. حضرت امام حسن عسگری(ع) درباره علت وجوب روزه میفرماید: «تا توانگر درد گرسنگی را بچشد و در نتیجه به نیازمند کمک کند.»
احیاء فضائل اخلاقی
حضرت امام رضا(ع) درباره علت وجوب روزه میفرماید: «تا مردم رنج گرسنگی و تشنگی را بچشند و به نیازمندی خود در آخرت پی ببرند و روزه دار بر اثر گرسنگی و تشنگی خاشع، متواضع و فروتن، مأجور، طالب رضا و ثواب خدا و عارف و صابر باشد و بدین سبب مستحق ثواب شود،…
روزه موجب خودداری از شهوات است، نیز تا روزه در دنیا نصیحت گر آنان باشد و ایشان را در راه انجام تکالیف شان رام و ورزیده کند و راهنمای آنان در رسیدن به اجر باشد و به اندازه سختی، تشنگی و گرسنگی که نیازمندان و مستمندان در دنیا میچشند پی ببرند و در نتیجه، حقوقی که خداوند در داراییهایشان واجب فرموده است، به ایشان بپردازند… .»
وجود شب قدر در این ماه
شب قدر از شبهایی که برتر از هزار ماه است و فرشتگان در این شب به اذن خدا فرود میآیند و جمیع مقدرات بندگان را در طول سال تعیین میکنند.
وجود این شب در این ماه مبارک نعمت و موهبتی الهی بر امت پیامبر گرامی اسلام(ص) است و مقدرات یک سال انسانها(حیات، مرگ، رزق و…) بر اساس لیاقتها و زمینههایی که خود آنها به وجود آوردهاند تعیین می‌شود و انسان در چنین شبی با تفکر و تدبر میتواند به خود آید و اعمال یک سال خود را ارزیابی کند و با فراهم آوردن زمینه مناسب بهترین سرنوشت را برای خود رقم زند.
حضرت امام صادق(ع) میفرماید: «تقدیر مقدرات در شب نوزدهم و تحکیم آن در شب بیست و یکم و امضاء آن در شب بیست و سوم است.»
نظر به اینکه قرآن کریم در ماه مبارک رمضان نازل شده و تلاوت آیات آن در این ماه فضیلت بسیاری دارد، در روایات اسلامی، از ماه رمضان به عنوان بهار قرآن یاد شده است؛ چنانکه حضرت امام باقر(ع) میفرماید: «هر چیزی بهاری دارد و بهار قرآن ماه رمضان است.»
بنابراین، در ماه مبارک باید تمام اعضا و جوارح را از حرام دور نگه داشت و با اخلاص، توکل و توسل از اهل بیت(ع) و عمل به دستورها و احکام قرآن کریم و دوری از گناهان، انجام توبه نصوح و واقعی، عبادت، شب زنده داری، درک فضیلت شب قدر و… فضیلت ماه مبارک رمضان را درک کرد و از آن در راستای رسیدن به کمال حرکت کرد و باید در این ماه به گونه ای خودسازی کرد که با اتمام ماه مبارک تأثیر و فواید آن در روح و جان افراد باقی باشد و اثر آن تا ماه رمضان سال بعد ماندگار باشد.
همچنین بخوانید: انشا درمورد فداکاری
رمضان، ماه خوبی ها
ماه رمضان نهمين ماه از ماههاي قمري و بهترين ماه سال است. واژه رمضان از ريشه «رمض» و به معني شدت تابش خورشيد بر سنگريزه است.
می‌گويند چون به هنگام نامگذاري ماه هاي عربي، اين ماه در فصل گرمي تابستان قرار داشت، ماه «رمضان» ناميده شد، ولي از سوي ديگر، «رمضان» از اسماء الهي است. اين ماه، ماه نزول قرآن و ماه خداوند است و شب‌هاي قدر در آن قرار دارد. فضيلت ماه رمضان بسيار زياد و نامحدود است.
برخي از حوادث و رويدادهاي مهم اين ماه عبارتند از؛ وفات حضرت خديجه در دهم رمضان سال دهم بعثت، ولادت امام حسن مجتبي عليه السلام نيمه رمضان سال دوم هجرت، جنگ بدر در سال دوم هجرت، فتح مکه در سال هشتم هجرت، مراسم عقد اخوت و پيمان برادري ميان مسلمان و ايجاد اخوت اسلامي بين پيامبر و امام علي عليه السلام، بيعت مردم به وليتعهدي امام رضا عليه السلام در سال ۲۰۱ قمري و شهادت اميرالمومنان (ع).
فضيلت ماه رمضان؛
ماه رمضان ماه خداوند، ماه نزول قرآن و از شريف‌ترين ماههاي سال است. در اين ماه درهاي آسمان و بهشت گشوده و درهاي جهنم بسته می‌شود و عبادت در يکي از شب‌هاي آن (شب قدر) بهتر از عبادت هزار ماه است.
رسول خدا (ص) در خطبه شعبانيه خود درباره فضيلت و عظمت ماه رمضان فرموده است؛ «اي بندگان خدا! ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوي شما روي آورده است؛ ماهي که نزد خداوند بهترين ماه‌ها است؛ روزهايش بهترين روزها، شب‌هايش بهترين شب‌ها و ساعاتش بهترين ساعات است. بر مهماني خداوند فرا خوانده شديد و از جمله اهل کرامت قرار گرفتيد.
در اين ماه، نفس‌هاي شما تسبيح، خواب شما عبادت، عمل‌هايتان مقبول و دعاهايتان مستجاب است. پس با نيتي درست و دلي پاکيزه، پروردگارتان را بخوانيد تا شما را براي روزه داشتن و تلاوت قرآن توفيق دهد. بدبخت کسي است که از آمرزش خدا در اين ماه عظيم محروم گردد. با گرسنگي و تشنگي در اين ماه، به ياد گرسنگي و تشنگي قيامت باشيد.»
آن گاه پيامبر اکرم وظيفه روزه‌داران را برشمرد و از صدقه بر فقيران، احترام به سالخوردگان، ترحم به کودکان، صله ارحام، حفظ زبان و چشم و گوش از حرام، مهرباني به يتيمان و نيز عبادت و سجده هاي طولاني، نماز، توبه، صلوات، تلاوت قرآن و فضيلت اطعام در اين ماه سخن گفت.
فوايد روزه؛
روزه فوايد جسمي و روحي فراوان دارد، شفا بخش جسم و توان بخش جان است، پاک کننده آدمي از رذايل حيواني، در ساختن فرد صالح و اجتماع بسامان بسيار موثر است، در تهذيب و تزکيه نفس و رهاندن انسان از روزمرگي و واماندگي در نيازهاي تن تأثير بسزايي دارد. فوايد طبي و بهداشتي روزه که از سودمنديهاي کوچک اين فريضه انسان ساز است به حدي است که شايد نياز به توضيح و تکرار نداشته باشد و بيشتر مردم کم و بيش از آن آگاهند.
به گوشه اي از اين فوايد انسان ساز اشاره مي کنيم؛ معده و دستگاه گوارش از اندام پرکار بدن آدمي است، با سه وعده غذا که معمول مردم است؛ تقريباً در همه ساعات دستگاه گوارش به هضم و تحليل و جذب و دفع مشغول است. روزه باعث مي شود از يکسو اين اعضا استراحت کنند و از فرسودگي مصون بمانند و نيروي تازه اي بگيرند و از سوي ديگر ذخاير چربي که زيانهاي مهلکي دارند تحليل رفته و کاسته شوند.
در روايات اسلامي حتي به فوايد جسمي روزه نيز تصريح شده تا برخي از سست عنصران، اگر نه با ايمان کامل لااقل با توجه به فوايد بهداشتي روزه اين فريضه ثمر بخش را بجاي آورند و از سودمندي هاي گوناگون آن در حد خود بهره ور شوند. پيامبر گرامي اسلام در همين رابطه فرموده اند؛ «صوموا تصحوا» روزه بگيريد تا سالم بمانيد و نيز در روايات بسياري پيشوايان گرامي اسلام فرموده اند؛ « معده آدمي خانه بيماريهاي اوست و پرهيز از غذا درمان آن است».
بديهي است آنگاه فوايد بهداشتي روزه بهتر به دست مي آيد که روزه دار امساک روز را با زياده روي در شب تلافي نکند، که پرخوري خود موجب زيانهاي چشم گيري براي دستگاه گوارش است. با پيشرفت دانش پزشکي، برخي از پزشکان و متخصصان دريافته اند که امساک از خوردن و آشاميدن، عالي ترين روش درماني است، يکي از پزشکان مي گويد؛
« طرح درمان به وسيله روزه بسيار چنان معجزه آساست که بکار بستن آن مسير، طرحها و برنامه هاي طب عملي و جراحي را تغيير خواهد داد، زيرا روزه راه تازه اي به روي دانش پزشکي مي گشايد و سلاح موثري براي مبارزه با بيماريها به اين دانش مي بخشد سلاحي که مي توان آن را از راههاي گوناگون مورد استفاده قرار داد تا انسان را در مبارزه با علت بيماريها براي بهبود بيماران به نتيجه مطلوب و آشکار رسانند»
با روزه و امساک مي توان بيماريها را بهبود بخشيد و معالجه کرد البته در صورتي که با اعتدال و ميانه روي مقرون باشد و در هنگام سحر و افطار در خوردن و آشاميدن افراط نشود. بررسي فوايد بهداشتي و طبي روزه در اين مختصر نمي گنجد، آنانکه به توضيح بيشتر علاقمندند مي توانند به کتابهايي که در اين زمينه تاليف شده است مراجعه نمايند.
بايد توجه داشت، بر خلاف تصور کوتاه انديشان، روزه هيچگونه ضرري براي افراد سالم مکلف ندارد و اگر کسي بيمار باشد و نتواند روزه بگيرد و با اين کار بيمارتر شود و يا روزه باعث گردد که بيماريش ادامه يابد کار حرامي مرتکب شده و روزه اش نزد خدا پذيرفته نيست، بيماري که روزه براي او ضرر دارد نبايد روزه بگيرد و فقط لازم است در روزهاي ديگر قضاي آن را بجا آورد و جبران کند.
افراد سالم بايد بدانند که روزه نه تنها زياني برايشان ندارد بلکه چنان که گفتيم، موجب تندرستي و صحت مزاج است و بگفته برخي شکم پرستان که خود روزه نمي گيرند و ديگران را نيز از روزه باز مي دارند و تلقين مي کنند که روزه موجب زخم معده مي شود، نبايد اعتنا کرد، اينگونه دروغها تنها بهانه افراد سست عنصري است که که اسير شکم خويشند و از عزم و اراده انساني در آنان خبري نيست. « روزه باعث استراحت معده است و در حال روزه اسيد معده بجاي غذا به وسيله صفرا خنثي ميشود و زخم ايجاد نمي گردد».
اکثريت غريب به اتفاق مسلمانان متدين ماه مبارک رمضان را روزه مي دارند و به هيچ وجه شکايتي از اين بيماري ندارند و نسبت بيماري زخم معده روزه داران بيشتر از ديگران نيست همانطور که گفتيم فوايد جسمي و بهداشتي روزه اگرچه چشمگير و غير قابل انکار است ولي مهمترين فوايد روزه اثرات بهداشتي آن نيست،
متأسفانه برخي در بررسي فوايد روزه تنها به همين اثرات بهداشتي آن بسنده کرده اند، در حالي که فوايد برتر روزه به جنبه هاي معنوي آن مربوط مي شود، فوايد جسمي روزه با اثرات معنوي آن در سازندگي تربيت و تزکيه انسان قابل مقايسه نيست، اگر چه همان فوايد طبي هم گواهي است بر اصالت اسلام عزيز،
چرا که اين آيين فطري و آسماني چهارده قرن پيش با ژرف بيني و احاطه اي که جز از خداي متعال نمي تواند بود در محيط جاهليت عرب دستوراتي براي انسانها وضع کرده است که دانش پزشکي انسان متمدن عصر ما با پيشرفت خود روز به روز بر گوشه هايي از حکمت آن پي مي برد.