انشا درباره اخلاق حضرت عباس (ع)

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام والمسلمین دکتر علی نصیری، استاد حوزه و دانشگاه و رئیس مؤسسه معارف وحی و خرد در یادداشتی در تشریح مقامات حضرت ابوالفضل العباس(ع) نوشت:

عباس(ع) نماد شجاعت، وفاداری، فتوت و مردانگی و ادب و تواضع در برابر برادر خود امام حسین(ع) است. برغم آن که عموم مردم گمان می‌کنند عاطفه و حس برادری، عباس را به کربلا کشاند و آن چنان فداکاری از خود نشان داد، اما شخصیت علمی و معنوی عباس نشان می‌دهد که چنین رفتارهایی آفتاب گونه از سر معرفت و عشق او نسبت به سالار شهیدان بروز کرده است.

شاهد مدعا آن که امام سجاد(ع) در ستایش عباس(ع) فرمود: رحم الله العباس، فلقد آثر وأبلی، وفدی أخاه بنفسه حتی قطعت یداه، فأبدله الله عز وجل بهما جناحین یطیر بهما مع الملائکة فی الجنة کما جعل لجعفر بن أبی طالب، وإن للعباس عند الله تبارک وتعالی منزلة یغبطه بها جمیع الشهداء یوم القیامة: خداوند عباس را رحمت کند که ایثار کرد و امتحان پس داد و جان خود را در پای برادر خود فدا کرد. البته خداوند به جای دو دست بریده عباس دو بال به او داد که با آنها به همراه فرشتگان در بهشت پرواز می‌کند، چنان که در باره جعفر بن ابی طالب چنین کرد و عباس نزد خداوند مقام و منزلتی دارد که تمام شهدا در روز قیامت به آن غبطه می‌خورند.

چنان که پیدا است در این روایت تاکید شده که عباس(ع) امتحان خود را پس داد و از آن سربلند بیرون آمد و به همین جهت خداوند پاداش ویژه ای برای او در نظر گرفته و او در بهشت مقامی دارد که شهدا به آن غبطه می‌خورند.

این ستایش‌ها حکایت از آن دارد که عباس(ع) در سایه ایمان، عمل صالح، انتخاب شایسته و درست خود و فداکاری آگاهانه ای که از خود نشان داد، به چنین مقامات بلندی دست یافته است.

بر همین اساس، در بخشی از زیارت نامه ایشان چنین آمده است: السلام علیک یا ابن أمیرالمؤمنین، السلام علیک أیها العبد الصالح المطیع لله و لرسوله، أشهد أنک جاهدت ونصحت وصبرت حتی أتاک الیقین؛  سلام بر تو ای بنده صالح خداوند و ای مطیع خداوند و رسول او. شهادت می‌دهم که تو جهاد کردی و خیرخواهی و صبوری نمودی تا آن که مرگ را در آغوش گرفتی.

توصیف عباس به عبد صالح و مطیع خدا و رسول بودن، بهترین توصیفی است که می‌توان در حق یک مؤمنِ شایسته بکار برد.

به عبارت روشن تر، نیل به درجه صالحان عالی ترین مرتبه است که خداوند به برخی از بندگان شاسیته خود ارزانی می‌دارد و بر اساس این زیارت نامه خداوند این مقام را به عباس داده است.

عباس(ع) در چهار صحنه از رخدادهای کربلا فتوت، جوانمردی و استواری خود در ایمان و جهاد در راه خدا را نشان داد که عبارتند از:

۱. هنگامی که در عصر روز نهم محرم سپاه عمر بن سعد برای آغاز جنگ به خیام سالار شهیدان هجوم آوردند، پیش از هر سخنی شمر گفت: پسران خواهر ما کجایند؟ جعفر، عباس، عبدالله و عثمان خطاب به شمر گفتند چه می‌خواهی؟ گفت: شما پسران خواهر من و در امان هستید. فرزندان حضرت امیر(ع) به یکصدا گفتند: خداوند تو را و امان نامه تو را لعنت کند. آیا تو ما را امان می‌دهی در حالی که پسر پیامبر در امان نیست!

۲. در شب عاشورا هنگامی که امام حسین(ع) ضمن ستایش از یاران خود و اعلام برداشت بیعت خود، به آنان پیشنهاد کرد که بروند و او را با آن تاریک دلان تنها گذارند، نخستین کسی که برخاست و گفت: حسین جان یک جان در راه تو اندک است و ما اگر هفتاد جان می‌داشتیم در راه تو فدا می‌کردیم، عباس(ع) بود .

۳. در روز عاشورا پیش از آن که خود وارد معرکه نبرد شود سه برادر خود را خواست و به آنان گفت که بیم دارم پس از شهادت من از فیض همراهی امام محروم گردید. از این جهت برای این که مطمئن شوم که از این فیض محروم نمی‌شوید، پیش از من به میدان بروید.

۴. آن هنگام که از امام حسین(ع) اجازه رفتن به میدان را گرفت و بنا به توصیه امام برای آوردن آب به سوی شریعه حرکت کرد و مشک‌ها را پر از آب کرد، مشت دست خود را پر از آب کرد تا از آن بنوشد. در این هنگام تشنگی امام را به یاد آورد و آب را ریخت.